Precedenten
- Andere categorieën
Scroll door deze lange pagina, of kies een categorie uit
het onderstaande menu.
MENU
Ambassades en Consulaten (A)
Banken en Postkantoren (I)
Bedrijven: productie & opslag
(B)
Begraafplaatsen en Kerkhoven (J)
Bibliotheken (L)
Gemeente- en Stadhuizen (G)
Gevangenissen en Huizen van Bewaring
(N)
Horecavoorzieningen (C)
Hotels en Pensions (H)
Kantoren (Q)
Kerken en Moskeeën (K)
Musea (M)
Parkeervoorzieningen (P)
Politiebureaus (D)
Scholen (S)
Stedebouw (E)
Utilitaire voorzieningen (U)
Winkelvoorzieningen (V)
Voorzieningen: sociaal/cultuur & recreatie/sport
(R)
Ziekenhuizen (F)
Ambassades (A)
Ambassades
kenmerken zich in de eerste plaats door een reeks van beveiligstechnische
aspecten. Sociale veiligheid speelt vooral een rol in zoverre
deze bijzondere 'kantoren' een (negatief) effect op hun omgeving
hebben. Dat negatief effecten wel degelijk mogelijk zijn,
bleek meerdere keren tijdens onze jarenlange ervaring in Den
Haag. De geselecteerde precedenten moeten helaas anoniem blijven.
Mail
niettemin voor meer informatie - met vermelding van precedent-codes
a001/2/3 - hier...
Terug naar het menu...
Banken en Postkantoren (I)
Postkantoor, Den Haag Centrum (i001)
Postkantoren
vertegenwoordigen vanuit het oogpunt van sociale veiligheid
publieksruimten met een hoog risico. Ook de baliefunctie vormt
een punt van aandacht. Verder moeten postkantoren en bankgebouwen
voldoen aan eisen die aan elk publiek toegankelijk gebouw
voor sociale veiligheid worden gesteld
Het hoofdpostkantoor van Den Haag is onze aloude referentie.
Dit precedent dekt alle sociale veiligheidsaspecten, in het
bijzonder wat betreft oriëntatie, informatievoorziening
en baliefunctie. Symbolisch voor de verblijfskwaliteit is
de beroemde muurgrafiek van Escher
In 2008 is dit postkantoor tot een zogenaamde postwinkel omgebouwd.
Sindsdien is het dossier van dit precedent gesloten.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code i001
- hier...
Bank
In Predore is vooralsnog geen bank als precedent opgenomen.Voor
wat betreft sociale veiligheid is een bank tot op zekere hoogte
te vergelijken met een postkantoor. Maar agressie van klanten
en onveiligheidsgevoelens van personeel zijn toch veel minder
aan de orde. De criminaliteit waarmee een bank te maken heeft,
bevindt zich voor een belangrijk deel op geheel ander vlak,
bijvoorbeeld fraude.
Terug naar het menu...
Bedrijven: productie & opslag (B)
 |
Vuiloverslagstation
in de Binckhorst naar een ontwerp van architect Jan Brouwer. |
Bedrijventerrein
Binckhorst in Den Haag is een precedent dat elk aspect vertegenwoordigt
dat samenhangt met bedrijvigheid. In de Binckhorst staan kantoren,
maar ook bedrijven en hieraan gerelateerde opslagvoorzieningen.
Er is nog echte industrie en er is zelfs een vuiloverslagstation.
Bovenal zijn er plannen om de wijk te verbeteren. Er moeten
woningen komen en het OV wordt belangrijker. Ook wordt meer
belang aan mileu-aspecten toegekend.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code b001
- hier...
Terug naar het menu...
Begraafplaatsen (J)
Predore's Italiaanse referentie (j201)
Sociale veiligheid is ook een onderwerp voor begraafplaatsen
en kerkhoven, en gerelateerde voorzieningen. Ons precedent
uit Italië fungeert als brede referentie, omdat de cultuur
van begraafplaats en kerkhof in Italië een rijkere traditie
kent. We deden hier veel onderzoek naar, in het bijzonder
naar de jarenlange planvorming voor de uitbreiding van de
begraafplaats in Modena, naar een ontwerp van wijlen Aldo
Rossi.
Het ontwerp van Rossi is nimmer volledig voltooid.
Mail voor meer informatie - met vermelding van precedent-code
j201 - hier...
Algemene Begraafplaats, Kerkhoflaan, Den Haag
(j001)
De
gemeentelijke begraafplaats aan de Kerkhoflaan bestaat al
sinds 1830. Het figureert als onze case-studie. Het is gesitueerd
in een groene omgeving, maar toch is de stad dichtbij.
Er is één publieksentree (A); de tweede entree
(B) is niet in gebruik voor publiek. Het complex is rondom
niet toegankelijk en zelfs nauwelijks zichtbaar.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code j001
- hier...
Terug
naar het menu...
Bibliotheken (L)
Universiteitsbibliotheek Cambridge (l201)
Bibliotheken
zijn gebouwen waarin een publieksfunctie wordt gecombineerd
met een opslag- en uitstallingsfunctie. Die combinatie maakt
(sociale) veiligheid van deze categorie bijzonder. De universiteitsbibliotheek
van Cambridge vormt hiervoor Predore's algemene referentie.
In het gebouw naar een ontwerp van wijlen James Stirling is
de opslag- en uitstallingsfunctie van de boeken georganiseerd
volgens het panopticum-principe, naar de befaamde theorie
van J. Bentham (zie afbeelding rechts).
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code l201
- hier...
Koninklijk Bibliotheek, Den Haag Centrum (l001)
In tegenstelling tot onze referentie uit Cambridge wordt in
de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag het panopticum-principe
niet toegepast. Qua toegangscontrole en toezicht is het complexe
bouwwerk (inclusief recente uitbreiding; zie foto) niet meer
dan een verzameling dozen, waarvan entrees en interieurs hoofdzakelijk
met elektronische middelen zijn gereguleerd.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code l001
- hier...
Terug naar het menu...
Gemeente- en Stadhuizen (G)
Het
nieuwe stadhuis van Den Haag is midden in het centrum gesitueerd
en vervult een reeks van publieksfuncties. In het algemeen
is de vraag of de begane grond van zo'n gebouw niet een vorm
van openbare ruimte moet zijn. Deze vraag heeft ook in Den
Haag gespeeld, hetgeen een reden vormde om dit stadhuis als
precedent in Predore op te nemen. De strips van 'Haagse Harry'
illustreren de perceptie van het gebouw door vele Haagse gebruikers.
Situatie
maart 2007: de architectonische expressie (hagelwitte gevels)
waren (zijn?) omstreden. De hal werd (wordt?) als te groot
ervaren. Zelfmoord(pogingen) hebben inmiddels genoopt tot
het aanbrengen van hekwerk op alle ballustrades (zie inzet
rechts). De openbaarheid van de hal is geminimaliseerd.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code g001
- hier...
Terug
naar het menu...
Gevangenissen en Huizen van Bewaring (N)
Gevangenis Arnhem (n101), Haarlem
(n102)
De
in 1886 door J.F. Metzelaar ontworpen koepelgevangenis wordt
beschouwd als een monument van internationale betekenis in
de historie van gevangenisbouw, door de functionele ruimtelijke
organisatie (panopticum-principe van J. Bentham) en de architectuur
van zowel het interieur als het exterieur. Tussen 1996 en
2001 is het gebouw gerenoveerd en uitgebreid.
Deze zogenaamde koepelgevangenis van Arnhem (gesloten in
2015) vormt Predore's algemene referentie juist vanwege de
toepassing van het
het
panopticum-principe, naar de befaamde theorie van J. Bentham
(zie afbeelding rechts). In
Breda staat een zelfde gevangenis (gesloten in 2014).
De
Haarlemse versie ('Strafgevangenis' anno 1901) is ontworpen
door de zoon van Metzelaar. In december 2012 is dit complex
voor Predore geschouwd. Het precedent-dossier is 1 januari
2016 met de sluiting van dit complex definitief afgerond.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code n101/102
- hier...
Schiegevangenis, Rotterdam (n001)
In tegenstelling tot onze referentie uit Arnhem wordt in deze
Rotterdamse gevangenis, naar een ontwerp van Carel Weeber,
het panopticum-principe niet toegepast. Qua toegangscontrole
en toezicht is het complexe bouwwerk niet meer dan een ommuurde
superdoos, waarvan entrees en interieurs eerst en vooral met
elektronische middelen zijn gereguleerd.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code n001
- hier...
Achtergrondinformatie
(bron: Boijmans/Gemeente Rotterdam)
Vooral in de negentiende eeuw zijn er in Nederland veel gevangenissen
gebouwd. Hierbij werd meestal het panopticumprincipe toegepast,
waarbij de cellen vanuit één bewakingspunt in
de gaten te houden zijn. In de jaren zeventig van de twintigste
eeuw werden twee gevangenissen volgens het paviljoenprincipe
gebouwd; de Bijlmerbajes is daarvan het bekendste voorbeeld.
Optimistisch dacht men toen dat deze later wellicht tot studentenflats
zouden kunnen worden verbouwd. Bij de grootscheepse uitbreiding
van het aantal gevangenissen aan het eind van de eeuw werden
beide principes verworpen, met name vanwege de bouwkosten.
Bij nieuwe gevangenissen werd getracht door standaardisatie
en een slimme plattegrondopzet efficiënt en goedkoop
te bouwen. De gevangenissen werden niet langer door de Rijksgebouwendienst
ontworpen, maar door particuliere architectenbureaus.
De
nieuwe Rotterdamse gevangenis was een ontwerp van Carel Weeber,
die vooral betrokken was bij woningbouw. Het gebouw is gesitueerd
op een langgerekte strook aan de Schie tegenover de Van Nellefabriek.
Het gebouw is ongeveer 200 meter lang en 80 meter breed en
heeft twee vierkante binnenhoven. Alle cellen zijn op die
binnenhoven georiënteerd. De ene binnenplaats is ingericht
als wandelplaats, de andere als sportplaats. In een laagbouw
aan de noordwestkant zijn enkele dienstruimtes, de directievertrekken,
de medische voorzieningen en een expeditiehof opgenomen.
Tegenover
het zilverkleurige glas en aluminium van de Van Nellefabriek
ontwierp Weeber een goudkleurig gebouw met oranje glas en
een okerkleurige muur. Het 15 meter hoge gebouw wordt omsloten
door een 5 meter hoge muur. Deze plint is vormgegeven als
een klassieke muur van grote natuurstenen blokken, overigens
uitgevoerd als betonplaten. Er is één zichtbare
toegang voor voetgangers in het gebouw. Daarnaast is de muur
als een soort 'Sesam open u' open te klappen voor auto's en
vrachtwagens. Daarachter ligt een kooi waar de gedetineerden
via een dievenwagen worden binnengebracht. De muur is vooral
symbolisch, want de cellen hebben een gewone gevel van baksteen
met speklagen en kleine getraliede vensters.
De
cellen zijn 10 vierkante meter groot. De in totaal 252 cellen
liggen aan weerszijden van de binnenhoven op de eerste en
tweede verdieping van de lange vleugels van het gebouw. In
de kortere dwarsvleugels zijn algemene functies opgenomen.
Nabij de entree is de bezoekafdeling gesitueerd. In de dwarsvleugel
tussen de twee hoven zijn gemeenschappelijke ruimtes opgenomen.
Per 24 cellen is er één dergelijke huiskamer.
De twee binnenhoven zijn op de begane grond door een onderdoorgang
verbonden. In de verste dwarsvleugel is het vrijetijdscentrum
gesitueerd. Op de begane grond bevinden zich vooral werkplaatsen.
Slechts 10 á 15 procent van de oppervlakte is in gebruik
als celruimte. De rest is voor gangen en andere ruimtes. Achter
de van buiten zichtbare glasgevels bevindt zich meestal een
gangruimte met vide.
Ook
in het interieur is sprake van een uiterst kleurig gebouw.
Samen met beeldend kunstenaar Peter Struycken stelde Weeber
een kleurenschema voor de cellen samen, waarbij een twintigtal
volle, verzadigde kleuren werden gebruikt. Weeber veronderstelde
een positief effect van de vrolijke kleuren. In de gangen
zijn verder grote paneelschilderingen aangebracht van Rob
Bonies en Peter Struycken. Voor de oostgevel staat een object
van Alfred Eikelenboom.
Het
gebouw weerspiegelt de veranderde inzichten in het gevangeniswezen.
Een gevangenis is niet langer een heropvoedingsgesticht, maar
eerder een plaats waar gevaarlijke elementen worden opgesloten,
zodat de maatschappij beschermd wordt tegen deze criminelen.
Het kleurrijke gebouw blijkt in meerdere opzichten in feite
een gewone gevangenis. De eerste gevangenen ontsnapten al
binnen een half jaar na oplevering uit De Schie.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code n001
- hier...
Terug naar het menu...
Horecavoorzieningen (C)
Het
is gebruikelijk om een onderscheid te maken tussen in ieder
geval 'natte' en 'droge' horeca. Dit onderscheid komt tot
uitdrukking in de volgende twee precedenten.
'Nat' - Binnenstad Hengelo (c001)
 |
Stadhuisplein
/ Enschedese straat (2001) |
 |
Spreidingspatroon
horeca binnenstad Hengelo
(Bron: RVDB, december 1996) |
De
Binnenstad van Hengelo heeft meer dan haar omgeving problemen
op het gebied van veiligheid en criminaliteit (situatie sinds
1996). Met name de uitgaansoverlast veroorzaakt door jongeren
in de avond en nacht gedurende het weekeinde vormt een serieus
probleem.
In het kader van de binnenstedelijke planvorming kan op stedebouwkundig
niveau het uitgaansprobleem worden aangepakt door sommige
horeca in het winkel/woongebied te verplaatsen naar de Westflank
van de binnenstad alwaar de grootschalige horeca gericht op
met name jongeren juist kan worden versterkt. In het centrale
deel van de Binnenstad, alsmede de Oostflank zijn er mogelijkheden
om de woonfunctie te versterken.
In 1999 brandt de discotheek 'New York' uit. Maar sindsdien
is de kwaliteit van de binnenstad en gerelateerde horeca verbeterd.
Ook is aan individuele horeca-vestigingen 'gesleuteld'. En
New York is herbouwd.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code c001
- hier..
'Droog' (c201)
De droge horeca is een zeer omvangrijke subcategorie. Ons
precedent daarvan vertegenwoordigt daar weer binnen een groep
van formaat, namelijk de snel groeiende en dominante 'fast
food' sector. Ons voorbeeld is een zogenaamde 'Autogrill',
ergens langs een snelweg in de buurt van Athene. Maar die
plek had net zo goed ergens anders in Europa kunnen liggen.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code c201
- hier...
Achtergrondinformatie
(bron: RVDB,
december 1996)
Het
is gebruikelijk om een onderscheid te maken tussen laagdrempelige
en hoogdrempelige horeca, of tussen 'natte' en 'droge' horeca.
De laatste wordt nogal eens gehanteerd door de politie.
De Drank- en Horecawet (art.3, lid 1) definieert horeca met
behulp van het criterium 'alcohol'; een horecabedrijf is een
plaats waar bedrijfsmatig zowel alcohol wordt verkocht, als
gebruikt. Daarnaast onderscheid deze wet besloten, niet bedrijfsmatige
gelegenheden met een horecafunctie: "(...) bestaande
in het anders dan bedrijfsmatig en anders dan om niet voor
gebruik ter plaatse verstrekken van alcoholhoudende drank"
(art.3, lid 1, sub c)
Ook de mogelijkheden van een APV moet in dit verband worden
vermeld. Zo onderscheidt de oude APV van de gemeente Den Haag
(1982) een zogenaamde recreatie-inrichting "(...) zoals
een restaurant, café, cafetaria, snackbar en een discotheek,
alsmede aanverwante inrichtingen waar dranken worden geschonken
of spijzen voor directe consumptie worden bereid of verstrekt."
(art.55) In de nieuwe Haagse APV (1994) wordt zowel het onderscheid
gemaakt in drie soorten horeca - namelijk (I) dag-, (II) avond-
en (III) nachthoreca -, als een horecasoort-specieke vergunningregeling
opgezet. Bijvoorbeeld, als een exploitant (per 1-12-1994 is
in Den Haag een APV-vergunning niet meer zaak-, maar persoonsgebonden)
van een categorie II-etablissement de zaak ook gedurende nachtelijke
uren wil uitbaten, dan moet hij of zij ontheffingen vragen
uit de categorie III-sector. De Haagse praktijk leert vooralsnog
dat de rubricering in dag-, avond- en nachthoreca een goed
uitgangspunt is voor een bruikbare karakterisering van de
verschillende horeca. Voor een inschatting van veiligheid-
& criminaliteit-gerelateerde problemen in het algemeen
en geluidsoverlast in het bijzonder is echter toch iets meer
maatwerk vereist. Verder werkend vanuit de Haagse driedeling
heeft RVDB op basis van onderzoek in de politieregio Haaglanden
(1995-1996) extra criteria opgesteld om de horeca meer nauwkeurig
te karakteriseren.
(1)
gebruikersgroep (naar leeftijd)
(2) schaal etablissement (naar grootte)
(3) karakteristiek lawaai (naar mate)
Dit
drietal kan dan nog worden aangevuld met reeds eerder genoemde
criteria:
(4)
tijdstip van gebruik (naar etmaal-deel)
(5) 'nat' of 'droog'
(6) 'laag' of hoogdrempelig'
Er
zijn ook nog criteria die uitsluitend betrekking hebben op
het horeca-etablissement zelf, dat wil zeggen de zaak, c.q.
het gebouw:
(7)
gebouwtype
(8) inrichting etablissement
(9) wijze bedrijfsvoering
Alle
criteria (1-9) zijn relevant voor sociale veiligeheid van
horecavoorzieningen in de breedste zin.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-codes
c001/c201 - hier...
Terug
naar het menu...
Casino, Scheveningen (c002)
Casino's
vormen een bijzonder type horeca. Ons precedent is het casino
in Scheveningen. Casino's zijn over het algemeen naar binnen
gekeerd. Privacy van de bezoekers weegt doorgaans zwaarder
dan sociale controle op de directe omgeving. De gevels zijn
van glas, maar niet transparant. Zo is het casino in Scheveningen
een introverte, zwarte glimmende doos.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code c002
- hier...
Terug
naar het menu...
Hotels (H)
Hotel, Regio Athene (h201)
Vele
(keten)hotels worden in toenemende mate gesitueerd in de periferie
van steden. Dit is van grote betekenis voor (sociale) veiligheid.
Ons precedent is ontleend aan een ketenhotel langs een snelweg
in de regio van Athene, maar we hadden op vele plaatsen in
de wereld een vergelijkbaar voorbeeld kunnen selecteren.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code h201
- hier...
Amsterdam en Den Haag
Onze
Nederlandse hotelprecedenten komen uit Amsterdam (h101) en
uit Den Haag (h001). Ze hebben nagenoeg dezelfde opzet als
hun tegenhanger uit Athene, maar zijn daarentegen gesitueerd
in een binnenstedelijke omgeving.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code h001
/ h101- hier...
Terug
naar het menu...
Kantoren (Q)
Zurich, Den Haag Centrum (q001)
De punt van de Zurich-toren in het centrum van Den Haag. Openbare
ruimte (in rood) grenst aan kantoorruimte (in geel).
De hal (in blauw) heeft een publieksfunctie.
Situatie najaar 2006: het beheer en toezicht van de buitenruimte
is problematisch. De overgangs- annex gevelzone (zie foto)
werkt ambivalent.
Dit kantoor vormt een representatief voorbeeld van een nieuwe
generatie kantoren in een 'zware' binnenstedelijke omgeving.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code q001
- hier...
Diemervijver, Amsterdam Zuidoost (q002)
Dit
is een heel lastig kantoorcomplex. Gebouwd in de jaren 80,
eind jaren 90 gerenoveerd, maar toch geteisterd door leegstand
en een wisselende groep van gebruikers. Is dit complex versleten?
De context is in ieder geval ongunstig. Grotendeels weggestopt
achter groen in een uithoek van Zuidoost (zie kaart).
De sociale veiligheid van dit type kantoorcomplex staat onder
grote druk (situatie voorjaar 2007).
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code q002
- hier...
Terug
naar het menu...
Kerken en Moskeeën (K)
El Islam, Den Haag Schilderswijk (k001)
Kerken
en moskeeën vervullen doorgaans meerdere publieke functies.
Dit is zeer relevant voor sociale veiligheid. Met name moskeeën
beperken zich niet tot religieuze activiteiten, maar ontplooien
daarnaast ook andere maatschappelijk gerichte activiteiten.
Ons precedent, de Moskee El Islam aan de Van der Vennestraat
in Den Haag (1995), vormt daarop geen uitzondering.
De situering van de Moskee El Islam, tussen de problematische
wijken Schilderswijk en Transvaal in, is eveneens relevant
voor sociale veiligheid. Daarnaast spelen bouwkundige en functionele
karakteristieken een rol. Zo ontbeert de moskee helaas een
beheerderswoning, waardoor het toezicht vanuit en op het gebouw
niet optimaal is. Dat is ongunstig, met name ook wat betreft
beveiliging.
De moskee staat inmiddels in een geheel vernieuwde wijk (situatie
maart 2007). Ondanks de evidente publieksfunctie blijft het
een naar binnen gekeerd bouwwerk. Zo zijn de ramen op de begane
grond van matglas voorzien.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code k001
- hier...
Terug
naar het menu...
Seoul Central Masjid, Seoul, Itaewon (Zuid-Korea) (k201)
In
2010 is de Seoul Central Masjid in de wijk Itaewon gedocumenteerd.
Deze moskee kan worden beschouwd als een belangrijk prototype,
waarmee vele sociale veiligheidsaspecten zijn vertegenwoordigd.
Vooral de situering van het bouwwerk in zijn stedelijke omgeving
spreekt tot de verbeelding.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code k201
- hier...
Terug
naar het menu...
Musea (M)
Groningen
huisvest sinds medio jaren 90 een museum, dat strategisch
is gesitueerd langs een nieuwe langzaam verkeersroute vanaf
het station naar de binnenstad. Dit museum heeft weliswaar
een bijzondere ligging - aan een brug, op een kunstmatig eiland
-, maar is qua publieksfunctie toch een representatief voorbeeld
en zeer bruikbaar als precedent. Alles aspecten van sociale
veiligheid en beheer, en van beveiliging, liggen er in besloten
Vanaf de brug zijn drie entrees bereikbaar: de hoofdentree
voor het publiek, de entree van het restaurent, en de ingang
voor de bevoorrading. Achterin het complex loppt een nooduitgang
annex brug over het water naar de oever aan centrumzijde.
Het restaurant is intern met de entreehal verbonden. Het complex
bestaat uit drie, aan elkaar geschakelde bouwwerken. Het ronde
bouwwerk is via een corridor onder maaiveldniveau met het
middelste, hoofdgebouw verbonden.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code m101
- hier...
Terug naar het menu...
Parkeervoorzieningen (P)
Predore
bevat een groot aantal voorbeelden van parkeervoorzieningen.
Hieronder volgen de komend tijd enkele precedenten binnen
dit omvangrijke domein.
De eerste drie zijn ontleend aan de praktijk in Den Haag,
medio jaren 90. In die tijd speelde de vraag hoe kan de veiligheid
in objectieve en subjectieve zin in de openbare garages van
de stad kon worden verbeterd?
Het antwoord op deze vraag zou moeten worden gegeven nadat
op basis van een integrale analyse (gebouw en context) een
reeks van maatregelen ten behoeve van aanpassing waren geformuleerd.
Geselecteerd werden onder andere drie garages in het Haagse
centrum, namelijk de garages Plein, Spui en Stille Veerkade.
Deze garages werden onderworpen aan een drietal aspectonderzoeken:
een risico-analyse, een analyse van het object/gebouw, alsmede
een onderzoek naar mogelijke verplaatsingseffecten (RVDB,
april 1993). In eerste instantie lag de nadruk bij het tweede
aspect, uitgewerkt naar bouwkundige en electronisch/electrotechnische
maatregelen.
Plein, Den Haag (p001)
Garage onder het Plein
In het achterste deel van de garage (dat is de kant van
de Lange/Korte Poten) vinden relatief veel autoinbraken plaats
(situatie 1992-1993!). De entrees (richting Poten) bieden
klaarblijkelijk uitstekende vluchtwegen. Bovendien is deze
sector van de garage minder goed tot slecht waarneembaar vanaf
de centrale ingang en beheerdersruimte.
De algehele kwaliteit van de garage is goed. Verlichting,
materiaalgebruik en organisatie vertonen een redelijk niveau.
Een sterk punt vormt verder de gecompartimenteerde opzet,
dat wil zeggen, de mogelijkheid om niveau -2 af te zonderen.
Het
probleem (op niveau -1) is moeilijk oplosbaar. De entrees
kunnen vanwege functionele redenen aan de zijde van de Korte
en Lange Poten niet worden gemist; ze kunnen dus niet worden
omgezet in (afgesloten) nooduitgangen. Vluchtwegen zullen
dus blijven bestaan.
Naar verwachting kan het probleem voor een deel worden ondervangen
door de achter- en zijkanten van het complex beter te verlichten
(zie schets). Als tweede maatregel kan de plaatsing van extra
camera's worden overwogen.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code p001
- hier...
Spui, Den Haag (p002)
Het gedeelte aan de zijde van het Spui ('deel C') is onvoldoende
controleerbaar (situatie 1992-1993!). De ruimte is vanaf de
beheerdersruimte nauwelijks tot niet waarneembaar en op snelle
wijze beloopbaar. Autoinbraak vindt dan ook vooral in deel
C plaats. De garage mist voldoede cameraondersteuning.
De
garage maakt inmiddels onderdeel uit van de garage onder het
nieuwe stadhuis.
Compartimentering
vormt een mogelijke oplossing. Bestem deel C alleen voor abonnementenhouders
en/of langparkeerders. Deze gebruikers gaan de garage binnen
vanaf het Spui. Ze verlaten de garage via een nieuw aangebrachte
'speedgate' in de compartimenteringswand.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code p002
- hier...
Amsterdamse Veerkade, Den Haag (p003)
Deze
garage (situatie 1992-1993!) combineerde alle problemen van
de andere twee garages (p001 en p002), helaas in versterkte
mate. Dit ernstige probleem had te maken met zowel de aanzienlijke
grootte van het complex, alsmede het garagetype, namelijke
'scharen'. Vooral dit laatste is belangrijk; de ten opzichte
van elkaar verlopende vloeren veroorzaken een grote onoverzichtelijkheid.
Het aantal autoinbraken was aanzienlijk. Dit kwam met name
ook door het grote aantal vluchtwegen; de garage was in stedebouwkundig
opzicht een gatenkaas.
De fysieke staat van het gebouw was matig en de verlichting
ruim onvoldoende. Camera-ondersteuning ontbrak.
 |
Nieuwe
corridor tussen buitengevel en garage leidt naar nieuwe
entree
(situatie maart 2007). |
Enkele
jaren geleden is het complex geheel verbouwd en van nieuwe
inrichting en uitrusting voorzien. En beheer is overgenomen
door Q-Park. De situatie is aldus aanzienlijk verbeterd. Met
name doordat nu op slimme wijze de toegang tot het gebouw
wordt verschaft via één geheel nieuwe entree.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code p003
- hier...
Niet-openbare parkeergarage (w001)
Voorbeeld in een woningbouw-precedent, waar inbraken en
vernielingen in de garage plaatsvonden. Klik hier...
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code w001
- hier...
Nieuwe generatie garages: voorbeeld 1 (t091)
Deze publieke garage is onderdeel van het zogenaamde Souterrain
in Den Haag. Klik hier...
Mail voor meer informatie - met vermelding
van precedent-code t091 -
hier...
Terug naar het menu...
Politiebureaus (D)
Bureau Heemstraat, Den Haag (d001)
Politiebureaus
functioneren in hoofdzaak als kantoor met baliefunctie. Hun
relevantie voor sociale veiligheid hangt vooral samen met
de mate waarin deze 'kantoren' een positief effect op hun
omgeving hebben.
In het geval van bureau Heemstraat (1995) is dit zeker het
geval. Gesitueerd tussen Schilderswijk en Transvaal ligt het
bureau precies waar het in maatschappelijk opzicht zou moeten
liggen.
Symbolisch in dit verband is de aansprekende toegevoegde kunst
(Marieken Verheyen - Sporen, 1995). "Op de wandgrote
glazen pui aan de straat is een mooie scherpe vingerafdruk
gezandstraald en op de ramen van de lichtstraat binnen zijn
vijf oranje vingerafdrukken aangebracht, afkomstig van vijf
verschillende nationaliteiten uit de wijk. Samen vormen ze
de vijf vingers van een hand, die voor kleurschaduwen in het
trappenhuis zorgen."
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code d001
- hier...
Hoofdbureau Zaanstad (d002)
Het
hoofdbureau van Zaanstad vormt als precedent de absolute tegenhanger
van het vorige. Het bureau heeft geen toegevoegde waarde.
Het is extreem excentrisch in de stad gesitueerd (zie kaart)
en ligt geïsoleerd in zijn directe omgeving (zie foto).
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code d002
- hier...
Terug naar het menu...
Scholen (S)
Uit onderzoek van het beveiligingsbedrijf Securitas (april
2007) blijkt dat scholen relatief veel getroffen worden door
vandalisme, agressie, inbraak en diefstal. Scholen worden
meer dan elk ander 'bedrijf' geteisterd door deze overlast
en criminaliteit.
Predore bevat een groot aantal voorbeelden van scholen. Hieronder
volgen de komend tijd enkele precedenten binnen dit omvangrijke
domein. De eerste drie zijn gesitueerd in Den Haag en stammen
uit medio jaren 90.
Fischerscholen (s001)
Dubbele
school in een bouwblok. Bouwkundig en stedebouwkundig redelijk
gunstig voor sociale veiligheid.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code s001
- hier...
Van Ostadestraat, Den Haag (s002)
School
als onderdeel van groot stedelijk bouwblok. Schoolgebouw en
bijbehorende voorzieningen grenzen aan andere voorzieningen
en woningbouw. Sociale veiligheid in het gebied wordt vergroot
door de nabije situering van woningbouw bij de school. Daar
staat tegen over dat de woningen op hun beurt wel overlast
kunnen krijgen van diezelfde scholen. De achterkant van het
project is daarom kwetsbaar.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code s002
- hier...
Duinoordschool, Den Haag (s003)
In
dit precedent is de school op de kop van bouwblok (woningbouw)
geschakeld aan een kerk en een peuterdagverblijf. Het schoolplein
is vanwege zijn inpandige situering en tegelijkheid open verbinding
met de openbare ruimte kwetsbaar. Dit wordt versterkt door
de directe verbinding met hal en entree aan de andere zijde
van het blok.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code s003
- hier...
Nieuwe generatie scholen
Precedenten zijn in voorbereiding.
Terug
naar het menu...
Stedebouw (E)
Predore bevat een groot aantal voorbeelden van stedebouw,
dat wil zeggen van grote stedelijke uitbreidingswijken. Hieronder
volgen de komend tijd enkele precedenten binnen dit omvangrijke
domein.
IJburg, Amsterdam (e101)
Voor
de grote uitbreidingswijk IJburg is de kans reëel dat
op den duur een echt stedelijk niveau bereikt zal worden.
Dat zou tamelijk uniek zijn. In de VINEX-wijken uit de jaren
90 is dit niet gelukt. En ook in Almere blijkt stedelijkheid
niet vanzelfsprekend.
IJburg is in vele opzichten uniek, hetgeen wordt weerspiegeld
in dit precedent. Belangrijk aandachtspunt is de blokstructuur,
inclusief blokvorm en -gebruik. Hieraan kleven tal van aspecten
waarmee de woonomgeving veiliger kan worden (afsluitbaarheid
binnenterreinen, clustering van entrees, etc.).
IJburg biedt kansen voor de opkomst van een nieuwe wooncultuur,
onder andere door het stimuleren van eigen bouwen.
De
bouwblokken in het stedebouwkundig plan voorzien nagenoeg
allemaal in binnenterreinen. Afsluitbaarheid van deze terreinen
zou de veiligheid vergroten. De oorspronkelijke plannen zijn
echter op dit punt bijgesteld. Wordt vervolgd...
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code e001
- hier...
Hammarby Sjöstad, Stockholm (e201)
De
buitenlandse referentie voor IJburg is ons precedent uit Zweden:
het nieuwe stadsdeel 'Zeestad' in Stockholm. Minder groot
dan IJburg, maar wel degelijk vergelijkbaar en dat doen we
met plezier!
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code e201
- hier...
Overzicht overige precedenten in deze categorie:
Den Haag Zuidwest, klassieker uit de jaren 60 (e001).
Plus Franse tegenhanger van dit precedent uit de regio Parijs:
omgeving Aulnay-sous-Bois en Bondy (e202).
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code e001/e202
- hier...
Vroeg-jaren 80 stedebouw vertegenwoordigt een minder geslaagde
periode in de Nederlandse stedebouw, zoals blijkt uit het
precedent Den Haag Bezuidenhout-West, met overwegend middelhoogbouw
(e002), alsmede de laagbouwwijk Doorslag te Nieuwegein, in
de regio Utrecht (e089).
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code e089/e002
- hier...
Voor VINEX-wijken (jaren 90) kan uit een grote voorraad geput
worden. In de Haagse regio zijn in ieder geval de precedenten
Wateringse Veld (e081) en Ypenburg (e082) beschikbaar.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code e081/e082
- hier...
"Probleem-wijken"
"Woeste Hoogte", Den Haag/Scheveningen (e091).
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code e091
- hier...
Wielwijk, Dordrecht (e092).
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code e092
- hier...
Terug
naar het menu...
Utilitaire voorzieningen (U)
In
beginsel is dit een nagenoeg eindeloze categorie, maar vooralsnog
is Predore gericht op met name risicovolle functies, aangevuld
met een voorbeeld van opslag.
Benzinestations (u101)
In
toenemende mate worden benzinestations buiten de stad geplaatst.
Uiteraard langs snelwegen, maar in stedelijk gebied vooral
in perifere locaties, meestal in de buurt van een snelweg,
zoals hier in Amsterdam. De risico's die met de functie van
benzinestations zijn verbonden (sociale veiligheid, maar ook
zware delicten) worden daardoor in beginsel vergroot
Bovendien wordt het station uit ons precedent bediend door
werkstudenten (februari 2007); ook dat gegeven vormt een ongunstige
conditie voor veiligheid, juist in het licht van de eveneens
ongunstige locatie.
Op
15 oktober 2012 is op zondagnacht ingebroken, via de geforceerde
toegang van de wasstraat (zie rode pijl). De inbrekers hebben
in de wasruimte een enorm gat in de muur gehakt om zo bij
de bedrijfsruimte (en de kluis) te kunnen komen. De gebeurtenis
illustreert de kwetsbare locatie van deze voorziening.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code u101
- hier...
Luchthavens
Binnenkort hier de presentatie van ons prototypisch luchthaven-precedent,
gebaseerd op de nieuwe luchthaven van Athene (u201). Ook zullen
twee Nederlandse precedenten de revue passeren. Schiphol (u103)
als voorbeeld van een internationale luchthaven en Groningen,
'Eelde Airport' (u104) als voorbeeld van een regionaal vliegveld.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code u201&
u103/104 - hier...
Terug naar het menu...
Stalling en opslag/tramremise (u102)
Met dit precedent wordt de utilitaire functie van stalling
en opslag van goederen en/of materieel vertegenwoordigd. Het
is in dit geval een openlucht-tramremise in Amsterdam, gesitueerd
op een perifere locatie. Het veiligheidsrisico bestaat hier
met name uit inbraak en vandalisme, bijvoorbeeld graffity.
Beide delicten vinden in dit soort situaties vooral plaats
in de nachtelijke uren.
In deze tramremisie is een lichtplafond gerealiseerd dat het
complex van verre zichtbaar maakt, maar dat bovenal de bewaking
in staat stelt de aanwezige camera's optimaal te benutten.
Bovendien is het remiseterrein afgezet met hekwerk waarop
anti-overklimvoorzieningen zijn gemonteerd. Deze preventieve
maatregelen kunnen in principe ook toegepast worden bij andere
vormen van stalling en opslag in de open lucht.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code u102
- hier...
Andere utilitaire subcategorieën
Er wordt gewerkt aan precedenten binnen andere subcategoriëen.
Binnenkort hier een overzicht!
Terug
naar het menu...
Winkelvoorzieningen (V)
Gelderlandplein, Amsterdam (v002)
De 'mall', oftewel het afgesloten winkelcentrum. Met dit precedent
is het Gelderland plein in de Amsterdamse wijk Buitenveldert
gedocumenteerd.
Het project combineert vele functies. Naast winkelvoorzieningen
en luxe woningbouw, kantoren. En onder het complex bevindt
zich een semi-openbare parkeergarage, met privaat gedeelte
dat is gekoppeld aan woningbouw.
Medio jaren 90 is het complex opgeleverd. De situatie najaar
2006 oogt nog buitengewoon goed. Dat geldt ook voor de beeldvorming,
ondanks het feit dat Gelderlandplein in het nieuws gekomen
is als locatie voor mafiose afrekeningen.
Intrinsiek probleem (1) van dit soort gesloten winkelcomplexen:
de binnenruimte functioneert als openbare ruimte, maar is
dat formeel niet (zie opschriften). Dat is voor het interne
beheer in veel gevallen gunstig, maar kan negatieve verdrings/verplaatsingeffecten
veroorzaken op de omgeving.
Intrinsiek
probleem (2) van dit soort gesloten winkelcomplexen: een blinde,
onaantrekkelijke kant ten behoeve van bevoorrading. Ook dat
is ongunstig voor de sociale veiligheid in de directe omgeving.
Overigens wordt dit effect in het geval van Gelderlandplein
verzacht, omdat in de plint van de andere drie zijden (en
gedeeltelijk ook in de bevoorradingszijde) toch ook winkelvoorzieningen
(met hun entrees!) zijn opgenomen.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code v002
- hier...
Makro, Amsterdam (v101)
De
Makro is een voorbeeld van een type 'weidewinkel' dat overal
in Europa is neergezet. Ons voorbeeld staat in Amsterdam.
Het eind 2006 opgeleverde parkeerdeck, in combinatie met het
doosvormige gebouwtype maakt deze Amsterdamse vestiging qua
beveiliging en sociale veiligheid representatief voor dergelijke
vormen van winkelvoorzieningen. Hetzelfde geldt voor de feitelijk
en 'voelbare' afstand ten opzichte van de 'gewone' stad.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code v101
- hier...
Overige winkelvoorzieningen
Precedenten zijn in voorbereiding
Terug
naar het menu...
Sportvoorzieningen (R)
Dit is een zeer brede categorie. Vooralsnog is
Predore geconcentreerd op stadions.
Nieuw ADO-stadion, Regio Haaglanden (R101)
Precedent in ontwikkeling: stadion is in juli 2007 geopend.
Uit eerdere analyses (RVDB i.s.m. DSP, 2002-2005) blijkt dat
er risico's kleven aan de te verwachten publieksstromen (zie
kaart). Publieksstromen komen minimaal uit vijf richtingen.
Een goede beheersing ervan vormt een belangrijke conditie
voor de veiligheid van gebouwcomplexen.
Alle geconstateerde veiligheidsrisico's konden worden gerelateerd
aan de gebrekkige bereikbaarheid van de locatie. Zo werd bijvoorbeeld
aanbevolen om het mogelijk te maken het stadion in geval van
calamiteiten via twee exclusieve routes benaderbaar te maken.
Het stadion is uitgerust met een keur aan technische veiligheidsvoorzieningen,
zoals biometrische gezichtsherkenning bij de toegangen. De
toepassing van deze voorzieningen staat op gespannen voet
met de privacy.
Wordt vervolgd...
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code r101
- hier...
Arena, München (R202)
Ons precedent uit München. Een excellent stadion, dat
via Predore gebruikt kan worden voor de beoordeling van tal
van situaties en projecten in Nederland.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code r202
- hier...
sociaal/cultuur & recreatie
Sorry, hier nog geen precedenten 'on line'.
Andere subcategorieën
Er wordt gewerkt aan precedenten binnen andere subcategoriëen.
Overzicht is de maak!
Terug
naar het menu...
Ziekenhuizen (F)
Uit
onderzoek van het beveiligingsbedrijf Securitas (april 2007)
blijkt dat ziekenhuizen relatief veel getroffen worden door
vandalisme, agressie, inbraak en diefstal. De bezoekuren van
een ziekenhuis vertegenwoordigen een verhoogd risico.
Het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis - locatie Oosterpark - te Amsterdam
vormt het ziekenhuis-precedent van Predore. Het is in elk
opzicht representatief voor aan ziekenhuizen gerelateerde
(sociale) veiligheid- en beheervraagstukken.
In bouwkundig en stedebouwkundig opzicht, maar ook qua gebruik
en geschiedenis, bevat het OLVG kenmerken van elk ander type
ziekenhuis, zoals het megacomplex (AMC), of het aloude paviljoentype.
Bovendien is het OLVG voortdurend aan het vernieuwen en uitbreiden.
Ook dat is kenmerkend voor veel andere ziekenhuizen.
Een aantal principes die in dit precedent liggen opgeslagen,
zijn ontleend aan analyse en onderzoek van het inmiddels gesloopte
Andreasziekenhuis in Amsterdam. Architect Duintjer heeft met
zijn ontwerp voor Andreas namelijk zijn stempel gedrukt op
de bouw van ziekenhuizen in Nederland. Zijn bureau heeft vele
ziekenhuizen ontworpen - in chronologische volgorde:
Diaconessenhuis, Breda (1952-59)
Bethesdaziekenhuis, Tiel (1956-64)
Centraal Ziekenhuis, Alkmaar (1958-63)
Wilhelminaziekenhuis, Doetinchem (1959-66)
Andreasziekenhuis, Amsterdam (1961-69)
Bleulandziekenhuis, Gouda (ontwerp 1963)
Nye Smellinghe Ziekenhuis, Drachten (1965-71)
Ziekenhuis West Friesland, Hoorn (ontwerp 1965)
Nederlands Kanker Instituut, Amsterdam (1965-72)
Pieter Pauw Ziekenhuis, Wageningen (1968-77)
Het Andreasziekenhuis (ontwerp 1961, gereed 1969) was een
prachtig voorbeeld van het zogenaamde ensemble-type. Net als
bijvoorbeeld het ziekenhuis in Vlaardingen-Holy en het sanatorium
van Aalto te Paimio (Finland) staat het Andreas voor een scheiding
van functies, die gehuisvest in eigen gebouwen, tezamen een
ensemble vormen. Het spreekt van zelf dat dit van grote invloed
is op de sociale veiligheidskarakteristieken. Voor de verbouwing
bezat het OLVG ook veel kenmerken van dit ensemble-type. Na
de verbouwing is dit echter amper meer het geval en lijkt
het OLVG meer op grote, complexe bouwerken zoals het AMC.
Mail
voor meer informatie - met vermelding van precedent-code f101
- hier...
Terug
naar het menu...
