Nieuw Babylon in Den Haag

De afgelopen decennia hebben vele architecten, stedenbouwers, kunstenaars en striptekenaars hun dromen van toekomstige steden vormgegeven. Soms krijgen deze dromen megalomane trekken. Zo ontvouwen de Japanse metabolisten hun meer dan ambitieuze plannen voor de herbouw en de tegelijkertijd enorme uitbreiding van Tokyo. Befaamde architecten als Kenzo Tango schrikken er dan niet voor terug om een grote stadsuitbreiding in de Baai van Tokyo te tekenen. Tango presenteert zijn ontwerp in 1961 zelfs op de nationale televisie. In dezelfde tijd werkt de Nederlandse kunstenaar Constant aan zijn Nieuw Babylon project, dat hier met een reeks afbeeldingen is geïnterpreteerd en vervolgens bekritiseerd en vertaald naar tekeningen van een stripverhaal.

Onwennig betraden de nieuwe inwoners van Den Haag het reusachtige plein. Volgens hun ontwerper zouden ze zich vrij voelen en onbekommerd gaan en staan waar ze maar wilden. Ze zouden spelende mensen (homo ludens) moeten zijn. Maar nu dwalen ze in de schaduw van megastructuren vertwijfeld door stedelijke ruimten. In wat voor stad waren ze in vredesnaam terecht gekomen?

Ze konden hun ogen niet geloven, want de reusachtige bouwwerken overschaduwden niet alleen de oude Schilderswijk, maar ook aangrenzende buurten als Transvaal. Verderop bleken belangrijke wegen als de Utrechtsebaan nu geheel verstopt onder bebouwing met extreme dichtheid. En aan de zeekant was van de badplaats Scheveningen niet veel meer overgebleven. De megastructuren hadden de stad Den Haag geheel overwoekert.

Er kwam geen einde aan. Dichterbij leken de bouwwerken nog groter. Ongenaakbare architectuur was in de stad doorgedrongen. Entrees waren moeilijk te vinden. Maar het ergste moest nog komen, want uitwegen bleken onvindbaar. Langzaam kwamen verhalen door over stedelijk gebied in de omliggende regio en de rest van het land waar de megastructuren op vergelijkbare wijze waren ontworpen en uitgerold.

Bron:
RVDB Urban Planning (Amsterdam, augustus 2021).

Type:
Duistere steden.

Copyright:
Rob van der Bijl / Favas.net (Amsterdam, 2021).

De hier getoonde afbeeldingen (inclusief teksten) zijn vervaardigd op basis van eigen foto’s en (aan)tekeningen van materiaal op tentoonstellingen over het werk van Constant in Amstelveen (juli 2016) en Den Haag (augustus 2016). Ze maken deel uit van het manga-project ‘Tokyo ‘Scape’ en de bijbehorende manga ‘Tokyo Dreams. The story of megalomaniac megastructures’. Inmiddels zijn het project en de manga vergevorderd, met onder meer tentoonstellingen in Rotterdam en Amsterdam. Download de brochure (Tokyo ‘Scape 2020): https://rvdb.favas.net/tokyoscape/TokyoScapeBrochure.pdf
De proloog van het manga-verhaal is in 2020 op de site van Blauwe Kamer gepubliceerd - zie de uitgebreide versie van Op dat moment, in Parijs .....

Zie ook de projectwebsite https://rvdb.favas.net/tokyoscape/