Een tunnel is geen rivier (o011)

Voorbeeld van een openbare ruimte als schakel in het stedelijk netwerk - een openbare tunnel die twee wijken aan weerszijde van station Den Haag HS met elkaar verbindt.
De bovenstaande foto's tonen de entree aan de niet-centrumzijde, dat is de zijde van de Haagse Hogeschool. De entree vormt de tweede, zuidwestelijk gelegen entree van het station Holland Spoor. De stationshal wordt ontsloten door de hoofdentree aan de noordoost kant.
De hier getoonde entree is in feite langwerpig. Komend vanuit het station loopt men nog steeds overdekt omdat hier het doorgaande autoverkeer over een nieuw viaduct is geleid. Verder richting het complex van de Hogeschool hoeft men alleen nog maar een weg voor lokaal autoverkeer te kruisen. Aldus is de verkeersveiligheid aanzienlijk verbeterd.

Aan de andere zijde van het station (zie foto) kruist de voetgangersstroom uit de tunnel gelijkvloers alle andere verkeersstromen, waaronder druk tramverkeer. Deze 'erf'-oplossing is op zich niet slecht, maar wellicht niet toepasbaar in de drukke situatie aan de centrumzijde van het tweede station van Den Haag.

De verblijfskwaliteit van de tunnel is redelijk. Materialisering en vormgeving, en verlichting, hebben een voldoende niveau.
Over de gehele lengte van tunnel zijn voetgangers en fietsers van elkaar gescheiden door lage dwarsbalkjes tussen de kolommen. Het voetgangersgedeelte (rechts op bovenstaande foto) geeft ook toegang tot de trappen naar de perrons.

Deze trappen naar de perrons zijn afsluitbaar, al meteen in de tunnelruimte. Dat is een goede oplossing, alhoewel de afsluiting (zie bovenstaande foto) beter precies in het vlak van de oostelijke tunnelwand geplaatst had kunnen worden. Nu is er een nisruimte wanneer de trap is afgesloten.

Gedurende de planvorming (1990-1993) woedde een stevige discussie over de vraag of de tunnel geen ongewenste effecten zou hebben op de omgeving van Hogeschool (cirkel rechts) en een geplande Outlet Store (cirkel linksonder). Men was bang dat criminaliteit uit het centrum als het ware door de tunnel zou stromen. Er bestond vooral zorg om criminaliteit gerelateerd aan prostitutie in een nabijgelegen straat (cirkel linksboven) en verder daar achter in de Schildersbuurt.
Maar uit observaties in de jaren daarna (1993-2006) blijkt dat een tunnel geen rivier is. Zo heeft de Hogeschool geen aantoonbaar nadelige effecten ondervonden.
Inmiddels is de is de nabijgelegen prostitutie ontmanteld en zijn straat en bebouwing gesloopt.

De entree aan de zijde van de Hogeschool is ook voorzien van een fietsenstalling. De stalling is open en overzichtelijk en tegelijkertijd degelijk afgescheiden van de reguliere openbare ruimte. De voorziening voor bewaking/toezicht (in een klein cirkelvormig bouwwerkje) is strategisch gesitueerd. Later is de bewaking echter opgeheven; er is dus geen formeel toezicht meer (situatie maart 2007).

De tunnel is wel uitgerust met cameratoezicht.

De komende jaren worden de stations in Nederland voorzien van beheerste toegangscontrole. Dat zal voor de tunnel hier niet zonder gevolgen blijven. Wordt vervolgd...