Hollandse stedelijkheid

Maaike Hartjes tekent in ‘Maaike’s Dagboekje’ vanuit de trein landschappelijke elementen op uit het verspreid-verstedelijkte gebied van West-Nederland, ook wel aangeduid als Randstad of Deltametropool. Ze verbeeldt in rake, pietepeuterige tekeningetjes het landschap van Holland, zoals dat ligt ingeklemd tussen de steden Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht.

Holland, het rommelig verstedelijkte gebied van West-Nederland, is de ultieme representant van spreiding en egaliteit. Het tegendeel van bijvoorbeeld de Franse situatie, waar Parijs staat voor een absolute concentratie, niet alleen van stedelijke functies en ambiance, maar juist ook van macht.
Maaike geeft aan deze situatie een precieze en tegelijk persoonlijke draai. Haar dagelijks leven, haar eigen wereld staat voorop en die heeft niets te maken met de metropolitaanse zaken die ze in Parijs vanuit de trein zou kunnen waarnemen. Het dagboek van Maaike kan zich eigenlijk alleen maar afspelen in de haast anti-stedelijke omgeving van Holland.
Maar Maaike gaat verder. Reeksen van kleine tekeningen vertellen in rafelige lijntjes het kleine verhaal van Holland. Ze overdrijven de Hollandse truttigheid. De huizen van Amsterdam, meestal toch minimaal vijf verdiepingen hoog, zijn hier hoogstens drie lagen en dan vaak ook nog voorzien van een dorps aandoende kap. Petieterige boompjes en een klein molentje worden achterover gedrukt door de wind. De grassprietjes in het weiland lijken minstens zo belangrijk als de boerderij verderop. De kantoorgebouwtjes dreigen om te vallen. De autosnelwegen worden omzoomd door lullig aandoende lantaarnpaaltjes.

De avonturen van Maaike passen perfect in dit landschap. Hollandse stedelijkheid is bepaald niet groots. Maaike levert met haar belevenissen en tekeningen daarvoor het bewijs. Haar fiets gaat kapot. Ze haalt maar net op tijd de trein. Ze ziet bij Woerden een leuk torentje. En onderweg lijkt het even of ze haar treinabonnement is kwijt geraakt. “Hee! We zijn er al!” Inderdaad, want zover liggen Den Haag en Utrecht nou ook weer niet uit elkaar.

Bron:
Maaike Hartjes, Maaike’s dagboekje. Amsterdam, Oog & Blik, oktober 1998

Type:
Persoonlijke landschappen

Copyright:
Maaike Hartjes